Door Theo van Oeffelt, communicatieadviseur SIKB
‘Ja’, zegt oud-hoogleraar Ondergronds Bouwen Johan Bosch, ‘als monumenteneigenaar moet je ongerust zijn wanneer er in de omgeving wordt bemalen’. En nee, voegt hij er gelijk aan toe, ‘je hoeft je minder zorgen te maken als alle partijen voldoende kennis hebben van de effecten op en het incasseringsvermogen van de fundering van het monument. Maar de praktijk leert dat maar weinig eigenaren een goed beeld hebben van de fundering van hun monument. En wat doe je dan als bemaler?’
Hij leidde donderdag 27 september 2018 de kennisbijeenkomst ‘Bemalen en monumenten – voorkomen van schade’ in. Dit initiatief van de Nationale Monumentenorganisatie NMO, stichting ERM en SIKB bracht twee werelden bijeen; die van de cultureel erfgoedsector en die van de bemalers.
Beste monitoringsapparatuur
Johan Bosch was als projectleider betrokken bij de aanleg van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam. Zijn kennis als oud-hoogleraar aan de TU Delft en zijn ervaringen in Amsterdam zorgden voor een gloedvol en zeer informatief betoog over de risico’s van bemalen in een monumentale omgeving. Zelfs met de beste monitoringsapparatuur ter wereld ging het toch bijna mis bij het Centraal Station: de door trage zetting ontstane scheuren werden niet direct opgemerkt. De tot veel commotie leidende schade aan de zogenoemde Wevershuisjes aan de Vijzelgracht waren overigens niet door bemalen ontstaan, maar door lekkage in de bouwput, vertelde hij. Bosch benadrukte het belang van kennis over de bodemgesteldheid en de kwaliteit van de fundering, en het delen van die kennis met alle betrokkenen. ‘Bovengronds weten eigenaren doorgaans heel veel van hun monument, maar van de ondergrondse situatie nauwelijks iets’. Hij gaf ook mee dat zettingen niet zijn te voorkomen, maar wel zijn te beperken. Het is daarbij belangrijk dat de zettingen beperkt en vooral gelijkmatig zijn, zodat bijvoorbeeld de achtergevel in dezelfde mate zakt als de voorgevel.
Johan Bosch: ‘Je hoeft je minder zorgen te maken als alle partijen voldoende kennis hebben van de effecten op en het incasseringsvermogen van de fundering van het monument’
Klik hier voor de presentaties
